Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Πανσέληνος και «βροχή» αστεριών την Κυριακή


Πανσέληνος και «βροχή» αστεριών την ΚυριακήΣτο αποκορύφωμά της θα φτάσει την Κυριακή 17 Νοεμβρίου άλλη μια «βροχή» από διάττοντες αστέρες, των Λεοντιδών, στο νυχτερινό ουρανό και της Ελλάδας.

Αν και παραδοσιακά θεωρείται μια από τις πιο εντυπωσιακές βροχές, φέτος η...
πανσέληνος, που θα συμβεί την ίδια μέρα, θα «σβήσει» την πτώση των μετεώρων, με αποτέλεσμα η νυχτερινή παρατήρησή τους να μην γίνει υπό ευνοϊκές συνθήκες.

Οι Λεοντίδες συνήθως «δίνουν» 15 έως 40 «πεφταστέρια» ανά ώρα, ενώ κάθε περίπου 33 χρόνια εμφανίζουν μια κυκλική αποκορύφωση με εκατοντάδες μετέωρα την ώρα.
Η πιο θεαματική χρονιά τους ήταν το 1966, όταν τα μετέωρα που έπεφταν, έφθασαν τις πολλές χιλιάδες ανά ώρα, θυμίζοντας κυριολεκτικά φωτεινή βροχή. Έτσι, στις 17 Νοεμβρίου 1966, στις κεντρικές και δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες δεκάδες χιλιάδες διάττοντες γέμισαν τον νυχτερινό ουρανό επί 20 τουλάχιστον λεπτά, με ρυθμό 200.000 έως 1 εκατ. διαττόντων κάθε ώρα.

Η εν λόγω βροχή διαττόντων φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό του Λέοντα, από όπου πήρε και το όνομά της, αν και στην πραγματικότητα πρόκειται για τα σωματίδια της σκόνης που έχει αφήσει πίσω της η ουρά του κομήτη Τέμπλ-Τατλ, η οποία περιοδικά διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης.
Ο κομήτης αποσυντίθεται αργά και έτσι σταδιακά δημιουργεί ένα κινούμενο «ποτάμι» υπολειμμάτων εκατομμυρίων χιλιομέτρων σε πλάτος και εκατοντάδων εκατομμυρίων χιλιομέτρων σε μήκος.

Όταν τα απομεινάρια του κομήτη, που συνήθως έχουν βάρος μικρότερο του ενός γραμμαρίου, συναντούν το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας σε ύψος 80 έως 130 χιλιομέτρων, αυτά αναφλέγονται λόγω της τριβής.
Η ανάφλεξη ιονίζει τα γύρω στρώματα της ατμόσφαιρας σχηματίζοντας έτσι μια φωτεινή σφαίρα δύο έως τριών μέτρων που φαίνεται από τη Γη και ονομάζεται διάττων, μετέωρο ή «πεφταστέρι». Ο κομήτης Τέμπλ-Τατλ ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο κάθε 33 χρόνια περίπου, οπότε πλησιάζει περισσότερο και τον πλανήτη μας.

Σύμφωνα με τον διευθυντή του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, Διονύση Σιμόπουλο, κάθε ημέρα πάνω από 100 τόνοι λεπτής διαστημικής σκόνης πέφτει πάνω στην επιφάνεια της Γης, χωρίς να γίνεται αντιληπτή από τους ανθρώπους.