Τα ρέματα, που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού της εταιρείας, έχουν τεράστια περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα. Εκβάλλουν στον Στρυμονικό σε κοντινή απόσταση από ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες.
Σοκαριστικές είναι οι καταγγελίες που έφτασαν χτες στα γραφεία της «Εφ.Συν.» από την Ολυμπιάδα. Οι
φωτογραφίες με καφεκίτρινα νερά και αφρούς από ρέματα που γειτνιάζουν
με το εργοστάσιο εμπλουτισμού της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός», έφτασαν
σε εμάς την ώρα που η διοίκηση της «Ελντοράντο» έδινε συνέντευξη Τύπου,
φρουρούμενη από... διμοιρίες των ΜΑΤ, στη Θεσσαλονίκη.
«Σας φέρνουμε αποδείξεις για το πώς εννοεί την περιβαλλοντική προστασία η “Ελντοράντο”», μας λέει η βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ, Κατερίνα Ιγγλέζη, ενώ παραθέτει ντοκουμέντα.
«Σας φέρνουμε αποδείξεις για το πώς εννοεί την περιβαλλοντική προστασία η “Ελντοράντο”», μας λέει η βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ, Κατερίνα Ιγγλέζη, ενώ παραθέτει ντοκουμέντα.
Ωρολογιακή βόμβα
«Τα βαρέα μέταλλα μετρήθηκαν σε αστρονομικές τιμές στα νερά. Το
αρσενικό είναι 49.000 φορές πάνω από τις προβλεπόμενες τιμές, το
μαγγάνιο 2.660 φορές περισσότερο, 169 φορές ο μόλυβδος και πολύ παραπάνω
από το φυσιολογικό ο ψευδάργυρος», καταγγέλλει η Ιγγλέζη. Οι συγκρίσεις
στις οποίες προβαίνει η βουλευτής αφορούν διηθήματα και νερό για
ανθρώπινη κατανάλωση, «παρ’ όλα αυτά επ’ ουδενί δεν μειώνουν το μέγεθος
του προβλήματος». «Για ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί» κάνει λόγο ο
καθηγητής Υδρογεωολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και βουλευτής Β΄Αθηνών
του ΣΥΡΙΖΑ, Αποστόλης Αλεξόπουλος. «Οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα
και τοξικά είναι πολύ πάνω από τα ανώτατα προβλεπόμενα όρια. Ιδιαίτερα
το αρσενικό, που είναι πολύ τοξικό και καρκινογόνο, το μαγγάνιο και ο
μόλυβδος».
Τη Δευτέρα η βουλευτής και ο δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αριστοτέλη, Κώστας Ευθυμίου, προχώρησαν σε καταγγελία προς την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την οποία κοινοποίησαν και προς τον δήμαρχο Βόλβης, Δημήτρη Γαλαμάτη. Οι μετρήσεις, τις οποίες επικαλούνται, έγιναν από ειδικευμένο εργαστήριο που είναι διαπιστευμένο στο ΕΣΥΔ (Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης) για χημικές και μικροβιολογικές αναλύσεις σε νερά και απόβλητα.
«Στις 15 Μαρτίου 2013 καταγγέλθηκε από κατοίκους της περιοχής Ολυμπιάδας Χαλκιδικής ότι σε δύο ρέματα της περιοχής “Καλύβια Βαρβάρας”, που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας “Ελληνικός Χρυσός”, υπήρχε εκροή υγρών αποβλήτων, προερχόμενων από το εργοστάσιο εμπλουτισμού. Την επομένη 16 Μαρτίου 2013 πήραμε με πρωτοβουλία μας δείγματα των υγρών αποβλήτων, όπως και δείγματα υγρών και λάσπης από την κοίτη των ρεμάτων στα κατάντη και τα στείλαμε για ανάλυση σε διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων, από όπου στις 30 Μαρτίου 2013 πήραμε και τα αποτελέσματα των αναλύσεων που σας επισυνάπτουμε. Στο ένα από τα δύο ρέματα υπήρχαν τοποθετημένοι και σωλήνες εκροής που απέβαλλαν υγρά της τάξης των μερικών κυβικών μέτρων ανά ώρα.»
Σας επισημαίνουμε ότι τα ρέματα αυτά έχουν άμεση σχέση με τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και εκβάλλουν στον Στρυμονικό Κόλπο, μερικές εκατοντάδες μέτρα μετά τα σημεία εκροής των αποβλήτων. Σε κοντινές αποστάσεις από τα σημεία της εκβολής υφίστανται στη θαλάσσια περιοχή ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες που δέχονται άμεση επίδραση από τα απόβλητα στη θάλασσα.
«Από τα αποτελέσματα αναλύσεων του διαπιστευμένου εργαστηρίου διαπιστώσαμε ότι οι περιεκτικότητες σε βαρέα και τοξικά μέταλλα (As, Pb, Zn, Mn κ.λπ.) υπερβαίνουν κατά πολύ τα θεσμοθετημένα όρια και για τους αποδέκτες, αλλά και για χρήση νερού. Επειδή, με βάση τα παραπάνω στοιχεία, εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ζητάμε να διενεργήσετε άμεση αυτοψία στους χώρους που προαναφέραμε, να γίνουν δειγματοληψίες και αναλύσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και να ελέγξετε αν τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι της ΑΕΠΟ (ΑΠ οικ. 201745, 26/07/2011, ΑΔΑ: 4ΑΣΔ0-ΩΔ0) και ειδικότερα οι περιβαλλοντικοί όροι που αναφέρονται στο υποέργο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας “Ελληνικός Χρυσός”».
Ο Κώστας Ευθυμίου και ο Γιώργος Ζουμπάς είναι μέλη της συντονιστικής επιτροπής αγώνα κατοίκων της περιοχής. «Δεν είχαμε αμφιβολίες πως τα νερά που βγαίνουν από το εργοστάσιο δεν είναι καθαρά. Οταν φίλος από την Ολυμπιάδα μάς ενημέρωσε για την εικόνα που παρουσιάζουν τα ρέματα, πήγαμε επιτόπου 4 άτομα και πήραμε δείγματα. Τα αποτελέσματα του εργαστηρίου είναι η επιβεβαίωση ότι το εργοστάσιο λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Ξέρουν πολύ καλά τι ρίχνουν και τι καταλήγει στα νερά και στο έδαφος…», μας λένε.
«Η “Ελντοράντο” διατείνεται με δηλώσεις και διαφημίσεις ότι κάνει τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική αποκατάσταση στην Ευρώπη. Το μόνο που έχουν κάνει για το πράσινο είναι πως… έβαψαν πράσινο το εργοστάσιο στην Ολυμπιάδα. Η εταιρεία είναι έκθετη, οφείλει εξηγήσεις για τα τοξικά νερά. Ολα αυτά χύνονται από το εργοστάσιο μέσω των ρεμάτων στον Στρυμονικό Κόλπο και στον υδροφόρο ορίζοντα», δηλώνει η Ιγγλέζη.
«Απορίες και εύλογη ανησυχία για το αν είναι ανθρωπογενούς προέλευσης και τι είδους ανθρωπογενούς προέλευσης είναι οι επιβαρύνσεις που διαπιστώνονται» εκφράζει ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης. «Προφανώς τα στοιχεία πρέπει να διαβιβαστούν στα αρμόδια όργανα, όπως η ΕΥΕΠ (Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος), ώστε η επίσημη πολιτεία να πράξει τα δέοντα, εάν πραγματικά ενδιαφέρεται για τους κατοίκους και το περιβάλλον», συμπλήρωσε.
«Σαφέστατα και διαπιστώνω υψηλές συγκεντρώσεις στα βαρέα μέταλλα κι αυτό είναι προς διερεύνηση», λέει ο χημικός μηχανικός, Σωτήρης Στασινός. «Οι κάτοικοι θα πρέπει να προχωρήσουν σε καταγγελίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες που θα προβούν άμεσα σε αυτοψία. Οφείλουν να διερευνήσουν οι αρχές πού οφείλονται οι συγκεντρώσεις αυτές, αλλά και την ίδια τη φύση του εδάφους».
Τη Δευτέρα η βουλευτής και ο δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αριστοτέλη, Κώστας Ευθυμίου, προχώρησαν σε καταγγελία προς την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, την οποία κοινοποίησαν και προς τον δήμαρχο Βόλβης, Δημήτρη Γαλαμάτη. Οι μετρήσεις, τις οποίες επικαλούνται, έγιναν από ειδικευμένο εργαστήριο που είναι διαπιστευμένο στο ΕΣΥΔ (Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης) για χημικές και μικροβιολογικές αναλύσεις σε νερά και απόβλητα.
Στη σχετική καταγγελία αναφέρεται:
«Στις 15 Μαρτίου 2013 καταγγέλθηκε από κατοίκους της περιοχής Ολυμπιάδας Χαλκιδικής ότι σε δύο ρέματα της περιοχής “Καλύβια Βαρβάρας”, που γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας “Ελληνικός Χρυσός”, υπήρχε εκροή υγρών αποβλήτων, προερχόμενων από το εργοστάσιο εμπλουτισμού. Την επομένη 16 Μαρτίου 2013 πήραμε με πρωτοβουλία μας δείγματα των υγρών αποβλήτων, όπως και δείγματα υγρών και λάσπης από την κοίτη των ρεμάτων στα κατάντη και τα στείλαμε για ανάλυση σε διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων, από όπου στις 30 Μαρτίου 2013 πήραμε και τα αποτελέσματα των αναλύσεων που σας επισυνάπτουμε. Στο ένα από τα δύο ρέματα υπήρχαν τοποθετημένοι και σωλήνες εκροής που απέβαλλαν υγρά της τάξης των μερικών κυβικών μέτρων ανά ώρα.»
Ο υδροφόρος ορίζοντας
Σας επισημαίνουμε ότι τα ρέματα αυτά έχουν άμεση σχέση με τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και εκβάλλουν στον Στρυμονικό Κόλπο, μερικές εκατοντάδες μέτρα μετά τα σημεία εκροής των αποβλήτων. Σε κοντινές αποστάσεις από τα σημεία της εκβολής υφίστανται στη θαλάσσια περιοχή ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες που δέχονται άμεση επίδραση από τα απόβλητα στη θάλασσα.
«Από τα αποτελέσματα αναλύσεων του διαπιστευμένου εργαστηρίου διαπιστώσαμε ότι οι περιεκτικότητες σε βαρέα και τοξικά μέταλλα (As, Pb, Zn, Mn κ.λπ.) υπερβαίνουν κατά πολύ τα θεσμοθετημένα όρια και για τους αποδέκτες, αλλά και για χρήση νερού. Επειδή, με βάση τα παραπάνω στοιχεία, εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ζητάμε να διενεργήσετε άμεση αυτοψία στους χώρους που προαναφέραμε, να γίνουν δειγματοληψίες και αναλύσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και να ελέγξετε αν τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι της ΑΕΠΟ (ΑΠ οικ. 201745, 26/07/2011, ΑΔΑ: 4ΑΣΔ0-ΩΔ0) και ειδικότερα οι περιβαλλοντικοί όροι που αναφέρονται στο υποέργο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας “Ελληνικός Χρυσός”».
Οι κάτοικοι
Ο Κώστας Ευθυμίου και ο Γιώργος Ζουμπάς είναι μέλη της συντονιστικής επιτροπής αγώνα κατοίκων της περιοχής. «Δεν είχαμε αμφιβολίες πως τα νερά που βγαίνουν από το εργοστάσιο δεν είναι καθαρά. Οταν φίλος από την Ολυμπιάδα μάς ενημέρωσε για την εικόνα που παρουσιάζουν τα ρέματα, πήγαμε επιτόπου 4 άτομα και πήραμε δείγματα. Τα αποτελέσματα του εργαστηρίου είναι η επιβεβαίωση ότι το εργοστάσιο λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Ξέρουν πολύ καλά τι ρίχνουν και τι καταλήγει στα νερά και στο έδαφος…», μας λένε.
«Η “Ελντοράντο” διατείνεται με δηλώσεις και διαφημίσεις ότι κάνει τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική αποκατάσταση στην Ευρώπη. Το μόνο που έχουν κάνει για το πράσινο είναι πως… έβαψαν πράσινο το εργοστάσιο στην Ολυμπιάδα. Η εταιρεία είναι έκθετη, οφείλει εξηγήσεις για τα τοξικά νερά. Ολα αυτά χύνονται από το εργοστάσιο μέσω των ρεμάτων στον Στρυμονικό Κόλπο και στον υδροφόρο ορίζοντα», δηλώνει η Ιγγλέζη.
Η επιστημονική άποψη
«Απορίες και εύλογη ανησυχία για το αν είναι ανθρωπογενούς προέλευσης και τι είδους ανθρωπογενούς προέλευσης είναι οι επιβαρύνσεις που διαπιστώνονται» εκφράζει ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης. «Προφανώς τα στοιχεία πρέπει να διαβιβαστούν στα αρμόδια όργανα, όπως η ΕΥΕΠ (Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος), ώστε η επίσημη πολιτεία να πράξει τα δέοντα, εάν πραγματικά ενδιαφέρεται για τους κατοίκους και το περιβάλλον», συμπλήρωσε.
«Σαφέστατα και διαπιστώνω υψηλές συγκεντρώσεις στα βαρέα μέταλλα κι αυτό είναι προς διερεύνηση», λέει ο χημικός μηχανικός, Σωτήρης Στασινός. «Οι κάτοικοι θα πρέπει να προχωρήσουν σε καταγγελίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες που θα προβούν άμεσα σε αυτοψία. Οφείλουν να διερευνήσουν οι αρχές πού οφείλονται οι συγκεντρώσεις αυτές, αλλά και την ίδια τη φύση του εδάφους».
Των Ντίνας Δασκαλοπούλου και Νίκου Φωτόπουλου για την εφημερίδα των Συντακτών
